‘Het mooiste vond ik de manier waarop onze adviezen tot stand zijn gekomen’

Nieuwsbericht | 17-02-2022 | 15:59

In een aantal terugblikartikelen lichten we verschillende projecten uit die de afgelopen jaren binnen het programma Volwaardig Leven gestart zijn. Aan het woord zijn de mensen voor wie het project echt een verschil heeft gemaakt, en die er nauw bij betrokken zijn geweest. Mensen met een beperking, hun naasten en begeleiders en beleidsmakers.

Vincent heeft lichamelijke beperkingen en wil met zijn ervaringsdeskundigheid een stem geven aan minder mondige cliënten. Zijn deelname aan de Klankbordgroep past daar heel goed bij. Peter is zorgprofessional. Hij zet zich in zijn dagelijks werk ook in voor (mede)zeggenschap voor en door mensen met een beperking: ‘Dat ik dit door mijn deelname aan de Klankbordgroep voor heel Nederland mocht doen, vind ik een grote eer.’ Eline is moeder van een zoon met een verstandelijke beperking en werkt als beleidsadviseur in de zorg: ‘Ik vind het ontzettend mooi dat ik beide perspectieven mocht vertegenwoordigen.’

Dat zoiets als een Klankbordgroep werkt daar zijn Vincent, Peter en Eline het unaniem over eens.
Peter: ‘Het gaat erom dat betrokkenen een stem krijgen en van daaruit mee kunnen praten over beleid. Eline: ‘En op deze manier probeer je iedereen zo vroeg mogelijk te betrekken. Daar geloof ik in.’

Advies geven vanuit een brede context

Dat daarbij input werd gegeven vanuit drie verschillende invalshoeken zien ze als erg waardevol. Vincent: ‘Neem een onderwerp als innovaties in de zorg. Ons werd gevraagd hoe wij hiertegenover stonden. Dan hoor je verschillende dingen. De naasten vertelden dat technologie, zoals zorgrobots meer op maat gemaakt moeten worden. En dat als er iets wordt uitgeprobeerd en het werkt, het niet terug in de kast moet worden gezet. Vanuit het perspectief van de zorg hoor je dan weer dat zulke technische innovaties een heel andere manier van werken met zich meebrengen. En dat je ook te maken hebt met werkdruk en het feit dat veel zorgmedewerkers niet technisch onderlegd zijn.’ Peter: ‘Je bekijkt een onderwerp echt vanuit 3 verschillende perspectieven. Wat werkt wel? Wat werkt niet? En vanuit die brede context geef je een advies mee aan het programma. Door die diversiteit aan invalshoeken heb ik veel dingen gehoord die voor mij ook nieuw waren.’

Inzicht geven

‘Het heeft mij ook geholpen om dingen inzichtelijk te krijgen’, vertelt Eline. Zo ging het in een van onze gesprekken over de zorg voor later. Wat als je als naaste wegvalt? Wie neemt dan de zorg over? Vincent zei toen iets heel essentieels. Het gaat niet zozeer om de functionele zorg die je niet meer kunt geven, maar om de band die je hebt. Die is onvervangbaar. Daar ligt als moeder ook mijn grootste zorg. Wie gaat mijn kind dan een knuffel geven?’

Volgens Eline moet er dan ook meer ruimte komen voor de sociale kant. ‘Het is belangrijk dat je kind sociale vaardigheden leert ontwikkelen, zodat hij later ook op andere mensen kan terugvallen. Vincent is daar een goed voorbeeld van. Vincent: Ik woon zelfstandig, maar heb een heel netwerk om mij heen gebouwd waar ik op terug kan vallen.’

Dialoogsessies

Terugkijkend zijn Peter, Vincent en Eline trots op alle verschillende adviezen die zij als Klankbordgroep aan het programmateam Volwaardig Leven hebben gegeven. Peter: ‘Het mooiste vond ik de manier waarop onze adviezen tot stand zijn gekomen, via dialoogsessies. Vincent: ‘Niet door elkaar praten, geen vragen stellen, maar eerst iedereen zijn verhaal laten vertellen. Peter: ‘Je vertelt vanuit een heel concrete ervaring. Wat heb jij als persoon meegemaakt over het thema dat centraal staat?’ Zo kom je heel snel tot de essentie. Waar gaat het om? Waar draait het om? En wat kan het ministerie meenemen?’  Een hele waardevolle methode,’ vult Eline aan. ‘We gebruiken deze methode nu ook op mijn werk.’   

Inclusieve en toegankelijke samenleving

Nu het programma is afgelopen, komt er ook een einde aan de Klankbordgroep. Toch zien Peter, Vincent en Eline dat er nog veel werk aan de winkel is. Eline: ‘Nu hebben we vooral meegedacht over zorgonderwerpen. Maar er zijn nog zoveel andere thema’s waar er simpelweg niet aan mensen met een beperking wordt gedacht. Daarom zou het fijn zijn om langlopende programma’s te hebben met een bredere maatschappelijke scope en uiteraard een Klankbordgroep.’ Peter: ‘Voor een inclusieve en toegankelijke samenleving is een klankbordgroep onmisbaar. Je hebt het niet alleen nodig om beleid te toetsen, maar ook voor ongevraagd advies.’

Onder de indruk ‘Programmateam Volwaardig Leven heeft vanaf het begin waarde gehecht aan het werken met een Klankbordgroep. En we zijn ook erg onder de indruk van de inhoudelijke adviezen die de Klankbordgroep ons heeft gegeven. Daarmee heeft deze manier van werken zijn meerwaarde bewezen. Als programma bracht het praten met de Klankbordgroep ons tot andere inzichten. Een mooi voorbeeld? Samen met de naastenlijn denken we na over de vraag ‘Wat als ik het niet meer kan?’ waarbij wij onze pijlen in eerste instantie hadden gericht op de naasten. Maar in gesprek met de Klankbordgroep kwamen we erachter dat dit ook een onderwerp is dat speelt bij mensen met een beperking. Dat we dit ook vanuit hun perspectief moeten bekijken, was voor ons een eyeopener. Mooi vond ik ook de manier waarop de adviezen tot stand kwamen, via dialoogsessies. Dat heeft er echt voor gezorgd dat er veel meer begrip ontstond voor elkaars verhaal. Dat zie ik als extra cadeautjes.’ Irmgard Lauxtermann, beleidsmedewerker programma Volwaardig Leven, ministerie van VWS.