InteraktContour zet techniek beter in door Innovatie-Impuls
Als Tonnie Bieleman zijn appartement in de Almelose woonvoorziening De Klokkenbelt wil stofzuigen of de lampen wil aandoen, zegt hij dat tegen zijn Google Home. Die schakelt de robotstofzuiger of de Hue-verlichting in. Voor veel mensen klinkt dit inmiddels best alledaags, maar voor Tonnie betekent het veel meer dan gewoon wat modern gemak. Hij heeft niet aangeboren hersenletsel (NAH), en daardoor is zijn linkerarm verlamd. Hij is 24/7 afhankelijk van zorg en vindt het fantastisch dat technologie hem weer een stuk zelfstandiger maakt. ‘Het is een enorme vooruitgang voor mij. Er hoeft niet steeds iemand komen te helpen. Ik kan rustig mijn ding doen en hoef niet op te schieten, omdat er iemand staat te wachten die naar de volgende bewoner moet.’
| In een aantal terugblikartikelen lichten we verschillende projecten uit die de afgelopen jaren binnen het programma Volwaardig Leven gestart zijn. De Innovatie-Impuls is een van de projecten. Aan het woord zijn de mensen voor wie het initiatief echt een verschil heeft gemaakt, en die er nauw bij betrokken zijn geweest. Mensen met een beperking, hun naasten en begeleiders en beleidsmakers. |
Met alleen de installatie ben je er nog niet
De Klokkenbelt is een woonlocatie van InteraktContour, een organisatie die zorg en ondersteuning biedt aan mensen met NAH in een groot deel van Oost- en Midden-Nederland. Het voormalige verzorgingshuis in Almelo is recent totaal opnieuw ingericht en geschikt gemaakt voor toekomstbestendige bewoning. Daarbij is onder meer met hulp van de Innovatie-Impuls van Volwaardig Leven grootschalig ingezet op moderne technologie. Die helpt het leven van cliënten als Tonnie aantrekkelijker, zelfstandiger en veiliger te maken. De innovaties besparen medewerkers bovendien tijd, waardoor zij meer ruimte hebben voor aandacht voor de cliënten.
‘Met een behoefteonderzoek onder cliënten en door actief mee te lopen met de zorg, ontdekten we op welke manier technologie de zorg kan ondersteunen,’ zegt Nina Huijboom, stafmedewerker e-health bij InteraktContour. ‘Daarna hebben we passende producten gezocht en die zoveel mogelijk op maat laten aansluiten op hulpvragen. Zelfredzaamheid en zelfstandigheid stonden daarbij voorop. De Innovatie-Impuls heeft ons vooral heel goed ondersteund bij de implementatie, en dat was fijn. Want met alleen de installatie ben je er nog niet. Het bleek nog een project op zich om innovaties onderdeel van het zorgproces te maken.’
De Innovatie-Impuls heeft ons vooral heel goed ondersteund bij de implementatie, en dat was fijn.
Doucheföhn bespaart maandelijks 24 uur zorg
Omdat mensen als Tonnie zelfredzamer worden, heeft de technologie ook invloed op de manier waarop de zorg wordt ingericht. Zo nam in de ongeplande zorg het aantal belletjes van bewoners voor alledaagse kleine zaken met honderden per maand af. Voor simpele zaken als het bedienen van de verlichting of gordijnen hoeft immers niemand meer te komen. Maar ook in de geplande zorg bleek veel urenwinst te behalen, soms met wat grotere en minder alledaagse aanpassingen. Bijvoorbeeld met de doucheföhn die Tonnie in zijn badkamer kreeg, waardoor hij zichzelf nu na het douchen kan afdrogen. Dit bespaart maandelijks 24 uur zorg. Die tijd besteden medewerkers nu aan andere zaken.
‘Ze helpen me nu 's morgens even uit bed, voor de veiligheid,’ zegt Tonnie. ‘Ik kan me vervolgens in drie kwartier zelfstandig scheren, douchen en met behulp van die föhn afdrogen. Pas daarna alarmeer ik de zorg weer, en dan komen ze me helpen met aankleden. Voorheen moest er al die tijd een zorgverlener bij zijn. Die kan nu in de tussentijd met iemand anders aan de slag.’ Los van die tijdwinst en de herwonnen zelfstandigheid helpt de innovatie in zijn badkamer Tonnie ook zich lichamelijk beter te voelen. ‘Ik heb veel verkramping in mijn arm en been. Het is fijn om daar warmte op te hebben en dat rustig en relaxed te kunnen doen, zonder me opgejaagd te voelen.’
Opeens was ik volledig afhankelijk van anderen
Tonnie kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het voor hem is dat hij mede dankzij de techniek weer meer baas over zijn eigen leven is. Hij ging door een diep dal, nadat twee herseninfarcten en een dubbele longembolie hem acht jaar geleden velden. ‘Ik was projectleider, stuurde zelf dagelijks veel mensen aan. En opeens was ik volledig afhankelijk van anderen, na 49 jaar alles zelf te hebben gekund. Dan word je echt gek.’ Eenmaal weer thuis na revalidatie liep de verhouding met zijn vrouw spaak, omdat hij er niet tegen kon dat zij hem alles uit handen nam. ‘Ik zag het zo: ik had de beste mantelzorger die je maar kunt wensen, maar geen vrouw meer. Er moest echt iets gebeuren, want ik was echt van plan om uit het leven te stappen.’
Zover kwam het gelukkig niet. Tonnie verhuisde vijf jaar geleden naar een woonlocatie van InteraktContour in Lelystad, woont inmiddels in de Klokkenbelt en is erg gelukkig met de innovaties die hij daar heeft. Als er bezoek komt, heeft hij het huis graag netjes. Door de robotstofzuiger aan het werk te zetten, is Tonnie niet al bekaf als de gasten komen. Belt er een bezorger met pakketje voor hem aan, dan kan hij de deur nu op tijd vanaf de iPad openen, en hoeft hij zich niet eerst naar de intercom te haasten. Lampen en gordijnen bedient hij op afstand, en onlangs heeft hij een slimme radiatorknop gekocht. De verwarming luistert daardoor nu ook naar zijn stem.
Hoe zelfstandiger de bewoners, hoe positiever
‘Het scheelt heel veel inspanning. Ik kan niet meer een tandje bijzetten als iets even niet lukt. Ik moet mijn bezigheden zó inplannen dat ik met mijn energie rondkom,’ aldus Tonnie. ‘Dat gaat nu echt beter. Mijn beperking wordt niet meer anders, maar deze techniek veraangenaamt mijn leven enorm. Ik kan een deel van mijn waardigheid weer terugpakken. Het mag voor anderen eenvoudig lijken, maar het betekent voor mij echt heel veel. Als mijn vrouw nu 's avonds op bezoek komt, is het weer leuk. En het verandert ook de relatie die je met de medewerkers hebt. Ik hoef ze niet meer voor elk kleinigheidje te bellen, en door de tijdwinst die alles oplevert is er ook eens tijd voor een gesprek. Dat is écht vooruitgang.’
Dat ziet ook Marieke van den Berg, taakhouder e-health bij de Klokkenbelt. En het werkt twee kanten op, zegt ze. ‘Hoe meer onze bewoners hun zelfstandigheid terugkrijgen, hoe positiever ze worden. Daardoor zitten ze beter in hun vel. Dat doet ook weer veel met ons als medewerkers , want het uitgangspunt is uiteindelijk dat de mensen het hier zo goed mogelijk hebben. Het stukje bezuinigen en tijd besparen door te innoveren is mooi meegenomen, maar het feit dat bewoners dingen weer kunnen doen die ze vroeger ook konden geeft ook ons veel voldoening. Dat leidt tot minder stress en dat komt kwaliteit van de zorg ten goede.’
Mijn beperking wordt niet meer anders, maar deze techniek veraangenaamt mijn leven enorm.
Kwaliteit projecten omhoog door betere implementatie
InteraktContour gaat de innovaties zeker breder toepassen. Na de Klokkenbelt met zijn 66 bewoners worden ze de komende jaren ingezet bij nog grotere nieuwe locaties in Enschede en Zwolle. Nina: ‘Dit project heeft ons een mooie blauwdruk opgeleverd, vooral ook voor het proces er omheen. Door de hulp vanuit de Innovatie-Impuls zijn we vooral veel beter gaan kijken naar de implementatie. De kwaliteit van onze projecten is daardoor erg omhooggegaan. Je hoort veel dat technologie wel wordt aangeschaft, maar op de plank blijft liggen. Dat gebeurt, omdat het niet goed aansluit bij de behoeften, maar vaak ook omdat er onvoldoende borging en aandacht is. Dan is het heel mooi dat je geld krijgt om spullen te kopen, maar je hebt er niet veel aan.”
Dat verhaal wil Nina ook graag buiten InteraktContour uitdragen. ‘Wij zijn goed op stoom, maar andere organisaties nog niet, terwijl ze er veel baat bij kunnen hebben. Wij gaan verder met het vergroten van veiligheid en zelfredzaamheid in de woning met behulp van technologie. Daarbij blijven we leveranciers enthousiasmeren en de bewoners zelf betrekken. Zij worden zelf ook steeds digitaal vaardiger en vertrouwder met technologie. Slimme apparatuur is tegenwoordig overal te koop en wordt overal toegepast. Daarom zeg ik: als iemand ergens baat bij denkt te hebben, gewoon doen en niet te schuw zijn. Werkt het niet, dan halen we het weer weg. Maar werkt het wel, dan is de winst vaak groot.’
|
Innovatie-Impuls: de resultaten tot nu toe Brigitte Verhage, programmamanager Volwaardig Leven bij VWS: ‘Hoe kunnen we zorgen dat het gebruik van technologie vanzelfsprekend wordt in de zorg en begeleiding van mensen met een beperking? Niet als doel op zich, maar om zo de kwaliteit van het dagelijks leven van cliënten te vergroten. Daar draait het om bij de Innovatie-Impuls. Om de deelnemende zorgorganisaties daarbij te helpen, leren we hen gedurende het project te innoveren. Goede analyse maken Veel vonden het bijvoorbeeld lastig om met ervaringsdeskundigen te werken. Dus hebben wij hiervoor hulpmiddelen ontwikkeld. Dat kan al iets simpels zijn, zoals het formuleren van de zorgvraag vanuit de ik-vorm en dat consequent te blijven toepassen. Maar we hebben bijvoorbeeld ook een leidraad ontwikkeld over hoe ze in de keuze voor technologie kunnen samenwerken met de cliëntenraad en een webinar georganiseerd over samenwerken met ervaringsdeskundigen. Innovatie-route Als projectteam hebben we alle kennis en ervaring en alle hulpmiddelen die we de afgelopen jaren hebben ontwikkeld bij elkaar gestopt in één instrument: de innovatie-route. Ook wij gaan die het komende half jaar testen en verbeteren. Daarna stellen we de innovatie-route beschikbaar voor de hele sector. Op die manier kunnen we nog meer zorginstanties helpen met het implementeren van technologie in het dagelijks leven van cliënten.’ |