Advies over verspreiden en delen van kennis

De klankbordgroep van Volwaardig leven geeft advies over de uitvoering van het programma. Op deze pagina leest u het advies over het verspreiden en delen van kennis.

Datum klankbordgroep bijeenkomst: 4 november 2019.

Iedereen die werkt in de gehandicaptenzorg wil passende zorg bieden. Dit lukt helaas niet altijd. Zo verandert de zorgvraag van mensen met een beperking snel. Cliënten hebben steeds vaker verschillende vragen tegelijk, wat de zorg ingewikkelder maakt. Kennis en ervaringen delen kan zorgprofessionals helpen om betere zorg te bieden.

Hoe voorkomen we dat in de gehandicaptenzorg iedereen zelf een oplossing moet verzinnen voor een probleem? Terwijl een collega, een andere ouder of cliënt al lang iets goeds heeft bedacht? Tientallen organisaties werken aan het doorontwikkelen en implementeren van deze goede voorbeelden. Dit op verzoek van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Deze organisaties willen hun ervaring graag delen met anderen. Hoe doe je dat?

cartoon goed advies geven

De vraag van het ministerie

‘Hoe verspreid je opgedane kennis zo goed en nuttig mogelijk?’ Hierover praatte de klankbordgroep op 4 november 2019 met het ministerie. Ook Rick Brink, minister voor gehandicaptenzaken, schoof hierbij aan. Verschillende mensen deelden ervaringen. Iedereen was het erover eens: ‘We kunnen de gehandicaptenzorg verbeteren door de kennis van naasten, cliënten en zorgprofessionals te bundelen met die van de minister van gehandicaptenzaken en de medewerkers van VWS.’

Wat is belangrijk bij kennis delen?

De klankbordgroep adviseert:  

1. Kennis is meer dan een voorbeeld geven of een handleiding aanbieden op een website of het intranet. Hierbij ga je ervan uit dat mensen zelf op zoek gaan naar kennis. Dit is niet altijd het geval.

Hoe maken we cliënten, medewerkers en naasten enthousiast om kennis op te halen? Hoe zorgen we dat ze ‘'trek’' krijgen? In elk geval is het belangrijk dat de gewone zorg op orde is. Pas dan hebben naasten van cliënten en zorgmedewerkers ruimte om te innoveren en kennis te delen. Is er geen ruimte in de agenda en in het hoofd? Dan wordt kennis niet gedeeld.'

2. Binnen de gehandicaptenzorg worden veel nieuwe dingen ontwikkeld. Online zijn veel goede voorbeelden te vinden. Bijvoorbeeld in nieuwsbrieven en bij congressen. Hierbij is de kans groot dat cliënten, naasten en zorgmedewerkers het overzicht verliezen.

'Op het ‘'Kennisplein Gehandicaptensector'’ staat veel informatie. In die veelheid vind je lastig de passende oplossing. In de termen van Begeleiding à la carte: een menukaart met 200 keuzemogelijkheden is niet fijn. Soms is een menukaart met minder keuze beter.'

Kennisdelen: laagdrempeliger en gericht op doelgroep

De klankbordgroep adviseert:

Alle leden van de klankbordgroep vinden kennisdelen belangrijk. De inzichten verschillen over de manier waarop dit moet gebeuren. Het delen mag in ieder geval een stuk laagdrempeliger gebeuren. Ook mogen delers hun kennis beter afstemmen op verschillende groepen.

1. Je kunt verschillende paden volgen bij het aanbieden van informatie. Zo kan dit in tekst of in korte video’s. De video’s kunnen goed werken voor jonge medewerkers.

'Tegenwoordig raadpleegt iedereen instructiefilmpjes op YouTube. Waarom gebruiken we dat in de zorg niet?'

2. Kennisdeling is vaak gericht op de inhoud. Maar je moet jezelf ook afvragen waarom je kennis deelt. En met welk resultaat? Je hebt niets aan kennisdump, het gaat om wederkerigheid. De ontvanger moet er ook iets aan hebben. ‘Whats in it for them?’

3. Het is belangrijk om begrijpelijke taal te gebruiken. Ook bij nieuwe oplossingen en ontwikkelingen. Taal voor iedereen. Vermijd moeilijke woorden en afkortingen, dan begrijpen we elkaar beter.

cartoon niet voor maar met

Het belangrijkste advies van de ervaringsdeskundigen is misschien wel: ‘Neem de tijd’

Het duurt nu eenmaal lang voor een idee is doorgevoerd in de praktijk. Kleine stappen zijn ook goed.

'Als je een idee hebt, wil je het zelf graag snel invoeren en toepassen. Soms te snel. Let op dat andere medewerkers, verwanten en cliënten je kunnen bijhouden.'

1. Sta je open voor nieuwe ideeën? Dan is het belangrijk om uit te zoomen. Om los te komen van de waan van de dag. Neem de tijd om nieuwe ontwikkelingen tot je te nemen. Of je nu cliënt, verwant of zorgmedewerker bent.

'Scholing of het bezoeken van een symposium is investeren in je toekomst. Je moet er tijd voor maken. Al levert het je misschien niet iets op dat je vandaag al helpt. Op de langere termijn levert het je wel iets op.'

2.   Ga je iets ontwikkelen? Bijvoorbeeld een nieuw ICT-systeem? Vraag dan aan de cliënten, verwanten en zorgprofessionals wat nodig is. Goede oplossingen bedenk je niet vanachter je bureau. Probeer niet van bovenaf dingen op te leggen, maar laat ideeën op de werkvloer ontstaan. ‘Niets over ons, zonder ons.’