Voortgangsrapportage Programma Volwaardig Leven

In Nederland leven ongeveer twee miljoen mensen met een beperking, waarvan er circa 130.000 dagelijks intensieve zorg nodig hebben. Deze kwetsbare groep is vaak levenslang afhankelijk van hulp of begeleiding door anderen. Het is daarom essentieel dat de zorg en ondersteuning die deze mensen krijgen daadwerkelijk bij hen past en bovendien goed geregeld is. Om hun kwaliteit van leven te verhogen, alsmede die van hun naasten, moeten zij hierop kunnen vertrouwen, nu en in de toekomst.

Op 1 oktober 2018 is het programma Volwaardig leven gestart. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) wil hiermee, samen met betrokken partijen in de gehandicaptenzorg, een grote extra stap zetten om de huidige ontwikkelingen in de sector te versterken en waar nodig te versnellen. Met Volwaardig leven richten we ons op concrete acties die de gehandicaptenzorg en de complexe zorg (vanuit de Wet langdurige zorg) toekomstbestendiger moeten maken. Daarnaast zetten we in op passende zorg die beter aansluit op de veranderende zorgvraag. Hierbij treft u de tweede voortgangsrapportage van het programma aan.

In de afgelopen periode heeft het coronavirus een enorme impact gehad op onze samenleving, en dus ook op de gehandicaptensector. Mensen met een beperking konden niet meer naar hun werk of naar de dagbesteding, naasten mochten hun geliefden niet bezoeken en professionals moesten alles op alles zetten om alternatieve vormen van zorg te kunnen bieden. Alle betrokken partijen hebben onder grote druk samengewerkt om de verspreiding van het virus in te dammen en tegelijkertijd de kwaliteit van leven zo veel mogelijk te blijven waarborgen. De kennis over het virus was, en is, nog sterk in ontwikkeling, wat vraagt om snel schakelen en handelen op basis van de laatste inzichten. De sector blijkt in crisissituaties over een groot organisatie- en verandervermogen te beschikken.

Ondanks het coronavirus zijn het afgelopen half jaar de meeste acties van het programma Volwaardig leven doorgegaan, zij het in een aangepast tempo en/of in een alternatieve vorm. Dit getuigt van de betrokkenheid en flexibiliteit van onze samenwerkingspartners: de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN), cliëntorganisaties Ieder(in), KansPlus, de landelijke belangenorganisatie dóór en vóór mensen met een verstandelijke beperking (LFB), het landelijk steunpunt (mede)zeggenschap (LSR), Zorgverzekeraars Nederland (ZN), de Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk (BPSW), het Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP), de Nederlandse vereniging van pedagogen en onderwijskundigen (NVO), Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) en de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Verstandelijk Gehandicapten (NVAVG), de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).

Jaarlijks rapporteert het ministerie van VWS over de voortgang van het programma. De eerste voorgangsrapportage beschreef het opstarten van de acties tussen oktober 2018 en oktober 2019. Deze tweede voortgangsrapportage beslaat de periode tussen oktober 2019 en oktober 2020. Hoofdstuk 1 schetst de huidige beweging naar een toekomstbestendige gehandicaptenzorg. Hoofdstuk 2 bevat de voortgang en resultaten per actielijn, voorzien van quotes en verhalen van mensen met een beperking, naasten en professionals. Daarnaast beschrijft het hoofdstuk de inzet in het laatste programmajaar rondom de borging van de acties en de verankering van de beweging.

Komend jaar zal in het teken staan van de afronding van Volwaardig leven, met focus op de borging van resultaten. Zo zorgen we dat mensen met een beperking kunnen rekenen op toekomstbestendige gehandicaptenzorg die bijdraagt aan een volwaardig leven voor henzelf en hun naasten.