Het landelijk steunpunt medezeggenschap versterkt de stem van de cliënt
Als je in een zorginstelling woont, is het belangrijk dat je mee kunt praten over de zorg die je krijgt. Je kunt hiervoor als cliënt of vertegenwoordiger toetreden tot de cliëntenraad van de zorgaanbieder. Maar wat betekent goede zorg voor jou en andere cliënten precies? En hoe leg je die stem constructief op tafel? Het landelijk steunpunt medezeggenschap (LSR) ondersteunt bij dit soort vragen. In dit artikel vertelt directeur Jasper Boele hoe het steunpunt helpt.
Het LSR is een koepel voor cliëntenraden in de zorg door heel Nederland. ‘Waar wij voor staan, is dat de stem van cliënten wordt gehoord en wordt meegewogen’, vertelt Boele. ‘Hierbij staan we aan de kant van de cliënt, en in verbinding met alle zorgaanbieders om ons heen.’
Wensen uiten
Al hoeft niet elke wens per sé waargemaakt te worden. ‘Het is vooral belangrijk dat cliënten hun wensen kunnen uiten. En dat zij gehoord en gezien worden.’ LSR heeft ondersteuners in dienst die cliëntenraden daarbij helpen. Zij trainen cliënten, naasten en andere vertegenwoordigers.
‘Cliënten in raden zien er bijvoorbeeld weleens tegenop om de bestuurder of manager van de zorginstelling te spreken.’ Dan kan het gebeuren dat een cliënt niet goed kan verwoorden wat hij of zij wil zeggen. Of stilvalt. ‘Een valkuil is dan dat iemand anders het woord neemt. Terwijl het juist mooi zou zijn als de cliënt dit zelf kan en doet. Daar helpt de ondersteuner bij. Die kijkt samen met de cliënt naar wat een goede manier is om diens wensen kenbaar te maken.’
‘Hoe kom je tot een goed besluit?’
Proces ondersteunen
De ondersteuners die het LSR in dienst heeft, wonen vergaderingen van cliëntenraden bij en ondersteunen hierbij vooral het proces. ‘In de raden zitten cliënten, maar ook naasten zoals ouders of broers en zussen. Vaak hebben zij vragen bij de verschillende functies. Neem bijvoorbeeld het voorzitterschap: hoe doe je dat goed? Hoe kom je tot een goed besluit? Daar helpen onze mensen bij.’
Daarnaast biedt het LSR cliënten en vertegenwoordigers in raden verschillende soorten informatieve hulpmiddelen. Zo brengt het LSR vakbladen uit, is er ondersteuningsmateriaal voor bijeenkomsten en een kennisbank voor leden. ‘Daarnaast doen we ook kwaliteitsonderzoek vanuit cliëntenperspectief in zorginstellingen. Tot slot hebben we mensen in dienst die in zorginstellingen klachten opvangen van cliënten en vertegenwoordigers. Zo weten we goed wat er speelt in de zorg.’
Programma Volwaardig leven
Sinds de start van het programma Volwaardig leven levert het LSR een belangrijke bijdrage aan verschillende projecten. Voor de Innovatie-impuls werkt het steunpunt samen met onder andere KansPlus, LFB en Ieder(In). ‘We denken mee en zorgen ervoor dat de cliëntenraden dit thema in beeld krijgen.’
Zo ontwikkelde LSR al verschillende trainingen en een handreiking. Deze wordt momenteel aan 25 cliëntenraden aangeboden. De handreiking helpt cliëntenraden binnen hun zorginstelling mee te beslissen over technologie. ‘Want mensen met een beperking kunnen ook veel zelf. Door complexe dingen eenvoudig te vertalen, maak je het voor hen duidelijk.’
‘Niet over, maar met hen in gesprek gaan’
Dat helpt cliënten door heel Nederland, en daar is Boele trots op. ‘Zij kunnen hiermee ook inhoudelijke dingen oppakken. Denk hierbij aan technologische onderwerpen als beeldbellen, zorgrobots en apps. Dat geeft hen het gevoel dat ze serieus worden genomen, gehoord worden. En dat we hen bij het gesprek moeten betrekken. Niet over, maar met hen in gesprek gaan. Daar hebben wij met het programma aan kunnen bijdragen.’
Congres
Elk jaar organiseren KansPlus en het LSR een congres. Voor cliëntenraden in de gehandicaptenzorg en voor professionals die met medezeggenschap bezig zijn. Op vrijdag 3 december zal er opnieuw een congres plaatsvinden. Dit wordt het laatste congres binnen het kader van Volwaardig leven. Er is onder andere aandacht voor de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz 2018). ‘Die is vorig jaar vernieuwd, en veel mensen hebben daar nog vragen over. Op die vragen hopen we tijdens het congres – middels verschillende workshops - antwoord te geven.’
Aanmelden
Wil je je aanmelden voor het congres of meer informatie lezen? Ga dan naar de website van het LSR.